Mintlhontlho ni switsundzuxo swo an’wisa

MINTLHONTLHO NI SWITSUNDZUXO SWO AN’WISA

An’wisa n’wana wawena loko a ha ku velekiwa. N’wana u fanele a an’wa ka 10 kumbe kotala eka tiawara ta 24. Loko u an’wisa n’wana wawena kotala, u tava ni mafi yotala.

KU NGHENISA NHLUNGU ENON’WENI

Tshama kumbe u tiseketela kahle.
Xiphemu xa le mahlweni xa n’wana xi fanele xi khumba xiphemu xawena xa le mahlweni.
Endla leswaku nhlungu yawena yi khumba nhompfu ya n’wana – leswi swi nga n’wi pfuna leswaku a pfula swinene nomu a nghenisa nhlungu hikwayo enon’weni.
Tshineta n’wana ekusuhi swinene nawena loko a lunghekele ku nghenisa nhlungu enon’weni.

KHOLOSITURAMU I MAFI YO HLAWULEKA LAMA HUMAKA EMASIKWINI YOSUNGULA LESWAKU U SIRHELELA N’WANA WAWENA EKA MAVABYI

N’wana u lava mpimo wutsongo wa wona hi nkarhi wun’we.

N’WANA U FANELE A AN’WA NIVUSIKU

Mafi ma gayeka hi ku olova ni hi xihatla. Leswi hiswona leswi endlaka leswaku vana va pfuka nivusiku va lava ku an’wa.

Ku an’wisa nivusiku swi pfuna leswaku u va ni mafi yotala.
U nga endla leswaku ku an’wisa nivusiku swi olova hi ku lata n’wana wawena ekusuhi.

KU PFIMBA MAVELE HI MAFI

Veka nchumu wo titimela eka mavele kumbe matluka ya khavichi loko n’wana a heta ku an’wa leswaku u hunguta ku pfimba.
Veka nchumu wo kufumela eka mavele u nga si an’wisa.
Vohlisa mavele yawena hi voko-u kama mafi yokarhi.
An’wisa kotala!

XANA MAFI YA TSANILE SWINENE?

Nikatsongo! Mafi yawena ma hundzuka loko u an’wisa. Kama mathonsi mangari mangani u nga si an’wisa niloko u heta ku an’wisa leswaku u vona ku hambana. Mafi ya loko u sungula ku an’wisa ya fana ni xihalaki leswaku ma timula torha ra n’wana. Loko n’wana a ri karhi a an’wa ya va ni rivomba leswaku a miyeta nyoka.

TINHLUNGU LETI VAVAKA

A wu fanelanga u twa kuvava loko u an’wisa – kombela mpfuno loko u tikeriwa kumbe u twa kuvava loko u an’wisa. Loko u an’wisa u tshame kahle naswona n’wana a nghenise nomu hikwawo eka vele, tinhlungu a ti nge vavi. Rhanga hi ku n’wi an’wisa vele leri nga vaviki ngopfu.

MUGERO LOWU NGA PFALEKA NI KU PFIMBA KA TINYAMA TA MAVELE (MUKHUHLWANA WA MAFI)

Loko mugero wa mafi wu pfaleka, u nga huma bundzu eka vele.

Kamba ndlela leyi u tlakulaka hayona n’wana loko u ri karhi u n’wi an’wisa.
An’wisa nkarhi ni nkarhi
Veka nchumu wo kufumela eka mavele

Loko xiphemu xin’wana xa vele xi tsindziyela, xi tshwukuluka, xi vava naswona xi pfimba, u nga ha va u pfimbe tinyama ta mavele (mukhuhlwana wa mafi). U nga ha twa miri wu hisanyana kumbe wu pandza ivi u rhurhumela, onge hiloko u khomiwe hi mukhuhlwana. An’wisa kotala naswona u wisa. Loko u nga titwi u antswa eka tiawara ta 48, swi ta lava u kuma tiantibiotic. Tliliniki kumbe dokodela u ta ku nyika tiantibiotic leti u nga ti tirhisaka hambiloko u an’wisa.

SWIRHUMBANA LESWI VURIWAKA THRUSH

Thrush i vuvabyi bya nhlonge lebyi vangiwaka hi ntlulelo wa switsongwatsongwana xa fungus. Tinhlungu tawena ti nga ha hlohlonya, ti huma swipetlu kumbe ti tshwukuluka. N’wana wawena a nga va ni swilo swo basa endzeni ka maxininini, emarhameni ni le ka ririmi. Ku nga ha laveka leswaku manana ni xihlangi va tshunguriwa. Tliliniki yi nga ha nyika wena ni n’wana murhi wo dlaya switsongwatsongwana xa fungus. A swi na khombo ku va u an’wisa. Hlantswa vukheta naswona u dlaya switsongwatsongwana eka tithiti ni tidummy hikwato loko ku ri ku wa swi tirhisa.