KHAEDU NA TSIVHUDZO DZA ZWA U MAMISA
Mamisani ṅwana waṋu nga u ṱavhanya musi a tshi kha ḓi tou bva u bebwa. Ṅwana u tea u mama lwa fumi10 kana lunzhi nga awara dza 24. Musi ṅwana waṋu a tshi mama lunzhi, na mikando yaṋu i ḓo engedzea.
U DZHENISA ṰHUNGU MULOMONI
-
Dzulani kana ni ḓiṱike zwavhuḓi.
-
Tshipiḓa tsha nga phanḓa tsha muvhili wa ṅwana tshi tea u kwama tshipiḓa tsha nga phanḓa tsha muvhili waṋu.
-
Itani uri ṱhungu yaṋu i kwame ningo ya ṅwana – hezwi zwi nga ita uri ṅwana a aṱame mulomo uri a dzhenise ṱhungu yoṱhe mulomoni.
-
Sendedzani ṅwana tsini-tsini na inwi musi o lugela u dzhenisa ṱhungu mulomoni.
KHOLOSITIRAMU NDIMIKANDO YO KHETHEAHO INE YA BVA MAḒUVHANI A SI GATHI A U THOMA U ITELA U TSIRELEDZA ṄWANA WAṊU KHA MALWADZE.
-
Ṅwana u ṱoḓa tshivhalo tshiṱuku fhedzi nga tshifhinga tshithihi.
ṄWANA U TEA U MAMISWA VHUSIKU
Mikando i sukea nga hu leluwaho na nga u ṱavhanya. Ndi ngazwo vhana vha tshi vuwa vhusiku vha tshi ṱoḓa u mama.
-
U mamisa ṅwana vhusiku zwi ita uri ni vhe na mikando minzhi.
-
Ni nga ita uri zwi leluwe u kanzwa ṅwana nga u mu eḓedza tsini.
U ZWIMBA MAḒAMU NGA MIKANDO
-
Vheani tshithu tshi rotholaho kha maḓamu kana maṱari a khavhisi musi ṅwana o no fhedza u mama u itela u fhungudza u zwimba.
-
Vheani tshithu tshi dudelaho kha maḓamu ni sa athu mamisa ṅwana.
-
Puṱedzani maḓamu aṋu nga tshanḓa uri a vhe pwapwaṱa-ni hamule mikando.
-
Mamisani ṅwana lunzhi!
NAA MIKANDO I VHONALA I SONGO DZIA?
Na luthihi! Mikando yaṋu i a shanduka musi ni tshi mamisa. Hamulani mashota a si gathi a mikando nga phanḓa na nga murahu ha u mamisa uri ni vhone phambano. Mikando ya musi ṅwana a tshi thoma u mama i nga luḓi u itela u dzimula ḓora ḽa ṅwana. Mikando ya musi o no vha vhukati i na luvhomba u itela u fusha ṅwana a re na nḓala.
ṰHUNGU DZI VHAVHAHO
A no ngo tea u pfa vhuṱungu musi ni tshi mamisa ṅwana – ṱoḓani thuso arali ni tshi konḓelwa u mamisa kana ni tshi pfa vhuṱungu. Mamisani ṅwana no dzula zwavhuḓi nahone arali ṅwana o dzhenisa mulomo woṱhe kha ḓamu a ni nga ḓo pfa vhuṱungu kha ṱhungu. Thomani nga u mu mamisa ḓamu ḽi re na ṱhungu i sa vhavhesi.
MUGERO WO THIVHEAHO WA MIKANDO NA ḒAMUḼIZWELA (MUDINYANE WA MIKANDO)
Arali mugero wa mikando wa thivhea, hu nga vha na bundu kha ḓamu.
-
Sedzani nḓila ine na takula ngayo ṅwana musi ni tshi khou mu mamisa.
-
Mamisani ṅwana lunzhi
-
Vheani tshithu tshi dudelaho kha maḓamu
Arali tshiṅwe tshipiḓa tsha ḓamu tsha oma, tsha tswukuluwa, tsha vhavha nahone tsha zwimba, ni nga kha ḓi vha ni na ḓamuḽizwela (mudinyane wa mikando). Ni nga kha ḓipfa u nga ni na mudinyane muṱuku kana muvhili wa ṱhoṱhona na tetemela, zwa tou nga musi no farwa nga mukhushwane. Mamisani ṅwana lunzhi, ni awele. Arali na sa thoma u ḓipfa ni khwine kha awara dza 48, zwi nga kha ḓi ṱoḓa uri ni wane dziantibiotic. Kiliniki kana dokotela waṋu u ḓo ni ṋea dziantibiotic dzo tsireledzeaho dzine na nga dzi shumisa na musi ni tshi khou mamisa.
ZWIPUNDU ZWINE ZWA PFI THRUSH
Thrush ndi vhulwadze ha lukanda vhu bveledzwaho nga tshitzhili tsha fungus. Ṱhungu dzaṋu dzi nga kha ḓi ṱhoṱhona, dza bva zwikwati kana dza tswukuluwa. Ṅwana waṋu a nga kha ḓi bva zwithu zwi tshena ngomu kha marinini, marama, meme dza mulomo na lulimi. Zwi nga kha ḓi ṱoḓea uri mme na ṅwana vha wane dzilafho. Kiliniki i nga kha ḓi ṋea inwi na ṅwana mushonga une wa vhulaha tshitzhili tsha fungus. A zwi khombo uri ni bvele phanḓa ni tshi mamisa ṅwana. Ṱanzwani nga vhuronwane ni dovhe ni vhulahe zwitzhili kha zwiphaza na madamioṱhe arali ni tshi shumisa zwithu zwo raloho.